Literackie drogi pisarzy z Olsztyna

2017-06-16 12:00:00 (ost. akt: 2017-06-16 12:15:15)
Literackie drogi pisarzy z Olsztyna

Autor zdjęcia: Archiwum

Na przełomie wieków w Olsztynie funkcjonowały dwa miejsce, które skupiały młodych literatów z Olsztyna – pismo „Portret” i Klub Literacki Młodych przy MOK-u. Poznajcie rożne historie i drogi literatów z Olsztyna i okolic.

Pod koniec lat 90. XX wieku literatura była na topie. Pismo „Portret” kreowało środowisko literackie nie tylko w Olsztynie, ale także miało sporo wpływ na młodych literatów w całym kraju.

Powstała seria wydawnicza, w której debiutowali urodzeni w latach 70. XX wieku autorzy. Włodzimierz Kowalewski był nominowany do Nagrody Literackiej Nike. Literatura z północno-wschodniej Polski była fenomenem, dla którego krytyk literacki Robert Ostaszewski nadał nazwę prozy północy. Przy Miejskim Ośrodku Kultury w Olsztynie, prężnie działał Klub Literacki Młodych, który skupiał najbardziej uzdolnioną literacki młodzież z Olsztyna.

W drugiej dekadzie XXI wieku olsztyńska literatura straciła swój rozpęd. Bernadetta Darska, redaktor naczelna „Portretu”, zdecydowała o zawieszeniu tytuł. Nie chciała przekazać go w ręce młodych wilków z Olsztyna, którzy w ostatecznie nie czując żadnego wsparcia ze strony starszych kolegów, wyjechali do innych miast. Choć stolica regionu w tej chwili to literacka pustynia, jeżeli chodzi o młodych piszących, to jednak starsza gwardia z Olsztyna wciąż publikuje i odnosi literackie sukcesy.

Drugi redaktor „Portretu” (pierwszym był Piotr Siwecki) Mariusz Sieniewicz jako jedyny z całej masy autorów portretowych wzbił się ponad poziom undergroundu i zdobył uznanie czytelników i krytyków w całym kraju. Debiutował jeszcze w wydawnictwie „Portret” powieścią „Prababka”, ale jego kolejna powieść ukazała się już w dużym wydawnictwie i przyniosła mu nominację do Nike. Sieniewicz „Czwartym niebem” wprowadził olsztyńskie Zatorze do literackich map Polski.
Na początku czerwca na księgarskie półki trafiła najnowsza powieść Mariusza Sieniewicza „Plankton”. To już ósma powieść olsztyńskiego prozaika. Mariusz Sieniewicz w Miejskim Ośrodku Kultury w Olsztynie prowadził w tym roku warsztaty literackie Papierówka. Mieszka nadal w Olsztynie.
Kolejnym portretowym autorem, który wciąż publikuje swoje powieści, jest Tomasz Białkowski. Pochodzący z Jezioran prozaik, który debiutował w 2002 roku zbiorem opowiadań „Leze”, regularnie pisze i wydaje powieści. Ma na swoim koncie już jedenaście książek. Tak samo jak Mariusz Sieniewicz, wciąż mieszka w Olsztynie.

„Portret” animował roczniki 70, a Klub Literacki Młodych przy Miejskim Ośrodku Kultury w Olsztynie był wylęgarnią nastoletnich talentów literackich. Prowadzony przez Iwonę Łazicka-Pawlak zaraził wiele młodych osób pasją do literatury. Część z nich, jak Grzegorz Giedrys, wyjechała z Olsztyna na studia i tam dalej realizowała swoje literackie pasje. Olsztyński poeta razem ze swoim bratem Wojciechem (także członkiem klubu), Jackiem Żebrowskim i Filipem Onichimowskim, założył pismo „Undergrynt”.
Było to bardzo ważne miejsce publikacji dla osób związanych z toruńskim życiem literackim. Grzegorz Giedrys. Wydał dwie książki poetyckie: „Wiersze dla dorastających dziewcząt z dobrych domów”, „Debiut”. Jego sztukę „Instant” wystawił Teatr Wiczy w Toruniu, a dramat „Piątek” zaprezentował podczas festiwalu Demoludy zespół Teatru Jaracza w Olsztynie.
Piotr Makowski, nowy redaktor polskiej edycji magazynu „Men's Health” zaczynał swoją karierę w Klubie Literackim Młodych przy Miejskim Ośrodku Kultury w Olsztynie. Tam też zadebiutował, jeszcze jako nastolatek, tomikiem poetyckim „Niektórzy mają się lepiej”. Wydany został w serii debiutów „Owocarnia”, która była wydawana przez MOK na początku lat 2000. Po maturze wyjechał do Wrocławia, gdzie podjął studia na Wydziale Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Już na Dolnym Śląsku wydał drugi tomik poetycki „Soundtrack”, który ukazał się w serii wydawniczej Fundacji Karpowicza z Wrocławia. Po jego wydaniu zajął się pisaniem opowiadań, które publikował w ogólnopolskich pismach literackich. Jeszcze na studiach związał się zawodowo z polską edycja magazynu „Men's Health”. W piśmie dla panów pracuje od sześciu lat. Piotr Makowski pisał felietony literackie dla wrocławskiego oddziału „Gazety Wyborczej”.

Kolejną postacią, która pierwsze kroki literackie stawiała w Klubie Literackim Młodych jest Marta Syrwid. Urodzona w 1986 roku pisarka, podobnie jak Piotr Makowski, debiutowała w serii „Owocarnia” zbiorem opowiadań „Czkawka”. Zaraz po debiucie wyjechała na studia do Krakowa. Współpracowała z pismem literackim „Lampa”. Kolejną powieść „Zaplecze” wydała w wydawnictwie W.A.B. Napisała jeszcze dwie książki — powieść „Bogactwo” i zbiór felietonów z Lampy „Koktajl z maku”.

Na przełomie wieków nie wszyscy skupiali się wokół tych dwóch ośrodków życia
literackiego. Jakuba Żulczyka, prawdopodobnie jeden z najpopularniejszych pisarzy urodzonych w latach 80. XX wieku, pochodzi z mazurskiej Nidzicy. Szkołę średnią kończył w Olsztynie. Później wyjechał na studia do Krakowa, żeby ostatecznie na dłużej zatrzymać się w Warszawie. Pierwsza książkę „Zrób mi jakąś krzywdę” wydał ponad dekadę temu w wydawnictwie Pawła Dunina-Wąsowicza Lampa i Iskra Boża. Od tego czasu napisał pięć powieści dla dorosłych, dwie dla młodzieży i jedną książkę dla dzieci (razem z ilustratorką Agatą Bogacką). Był nominowany do Paszportu „Polityki” za powieść „Ślepnąc od świateł”. Jest też scenarzystą świetnie przyjętego serialu „Belfer”. Na podstawie powieści „Ślepnąc od świateł” powstaje serial, którego reżyserem jest Krzysztof Skonieczny, reżyser i scenarzysta teledysków i filmu „Hardkor disko”. Nowa powieść Jakuba Żulczyka „Wzgórze psów” miała premierę w maju. Ponad ośmiusetstronicowy thriller, którego akcja rozgrywa się na Mazurach, zbiera świetne recenzje krytyków i czytelników.

To tak naprawdę tylko część osób, które zaczynały swoją karierę w Olsztynie. Możemy znaleźć też innych pisarzy lub osoby pracujące w mediach, które na przełomie wieków stawiały swoje pierwsze kroki w świece kultury i sztuki.

Michał Krawiel

Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB