10 najlepszych książek XXI wieku

10. Chimamanda Ngozi Adichie: "Połówka żółtego słońca" (Half of a Yellow Sun), 2006 / polskie wydanie z 2009 r. / wyd. Sonia Draga

Piękna Olanna wybiera karierę naukową u boku idealisty Odenigba, intelektualisty zaangażowanego w sprawy polityczne i społeczne. Sarkastyczna nieprzenikniona Kainene zakochuje się ze wzajemnością w brytyjskim dziennikarzu, zafascynowanym miejscową kulturą. Ich życie obserwuje trzynastoletni Ugwu, wiejski chłopak, który awansował do roli służącego w mieście.

Kilka lat później dochodzi do secesji części Nigerii – powstaje Republika Biafra. Na jej flagach widnieje połówka żółtego słońca, symbol kraju i przyszłości. Wybucha jednak wojna domowa, która pochłonie ponad milion ofiar i całkowicie odmieni życie Olanny i jej bliskich.

9. Ian McEwan: "Pokuta" (Atonement), 2001 / polskie wydanie w 2003 r. / wyd. Albatros

Powieść o wielowarstwowej fabule poruszająca tematy miłości, wojny, grzechu i odkupienia. Kawał wyśmienitej prozy przez wielu krytyków uznany za arcydzieło, odkrywający meandry ludzkiej świadomości.

W pewien upalny ranek 1935 roku trzynastoletnia Briony Tallis jest przypadkowym świadkiem sceny miłosnej pomiędzy młodym Robbiem a swoją starszą siostrą Cecilią. Wyobraźnia dziewczynki podsuwa jej różne interpretacje tego wydarzenia, co prowadzi do tragedii. Wybucha II wojna światowa, Briony zostaje pielęgniarką, stawia pierwsze kroki jako pisarka. Zdaje sobie sprawę z wyrządzonego przez siebie zła.

Pisarstwo staje się jej pokutą, a kolejne wersje pisanej opowieści coraz bardziej przybliżają ją do prawdy owych kilku upalnych dni. Ale czy w tym wypadku pokuta może oznaczać odkupienie?

8. Ben Fountain: "Billy Lynn’s Long Halftime Walk", 2012 / brak polskiego wydania

Akcja powieści rozgrywa się w Teksasie, w tle amerykańska inwazja w Iraku. Billy Lynn służył w oddziale Bravo, stacjonującym w Iraku. Wraca do Ameryki jako bohater wojenny.

Fountain stara się pokazać przepaść między atmosferą na froncie, a ideologią w kraju. Krytycy odczytują to jako spóźnioną krytykę rządów Busha.

7. Jennifer Egan: "Zanim dopadnie nas czas" (A Visit from the Goon Squad), 2010 / polskie wydanie w 2011 roku / wyd. Rebis

Za powieść "Zanim dopadnie nas czas" Jennifer Egan otrzymała nagrodę Pulitzera oraz National Book Critics Circle Award. Telewizja HBO zakupiła prawa do nakręcenia na jej podstawie serialu. Jej opowiadania ukazują się na łamach takich czasopism, jak "The New Yorker", "Harper's Magazine" i "GQ", pisuje też felietony do "The New York Times Magazine".

Kiedy w środku dnia na chwilę się zatrzymasz, przestaniesz robić cokolwiek – czy słyszysz, jak płynie czas…? Oczywiście, że nie! Myślisz, że warto byłoby coś zmienić, ale nie masz czasu na małe sprawy, a co dopiero na rewolucje w swoim życiu. Dajesz się okradać. Powoli. Ze wszystkiego. Z marzeń, które snujesz coraz ciszej, po kryjomu.

Bennie Salazar, podstarzały punk i właściciel wytwórni płytowej, i jego asystentka Sasha – żadne z nich nie zna przeszłości drugiego. Poznaje ją jednak czytelnik wraz z intymnymi szczegółami i historiami osób, które spotykali oni na swej drodze. Razem z bohaterami przechodzi od szumiących płyt analogowych i amatorskich kapeli punkowych wykrzykujących swoje emocje na żywiołowych koncertach jednoczących publiczność do „ściągania kawałków z neta”, mp3 i doskonałych nośników dźwięku.

J. Egan po mistrzowsku i z ogromną psychologiczną wnikliwością przedstawia proces dojrzewania i starzenia się we współczesnych czasach nazywanych erą cyfrową.

6. Michael Chabon: "The Amazing Adventures of Kavalier & Clay", 2000 / brak polskiego wydania

Michael Chabon urodził się w inteligenckiej rodzinie żydowskiej. W wieku dziesięciu lat postanowił zostać pisarzem. Swoją pierwszą powieść, "The Mysteries of Pittsburgh", wydał w 1988 r. Książka stała się bestsellerem i przyniosła autorowi nieoczekiwaną popularność. W 1991 Chabon wydał zbiór opowiadań "A Model World and Other Stories". Przez pięć lat po debiucie usiłował napisać drugą powieść o roboczym tytule "Fountain City". Męki twórcze zbiegły się z problemami w życiu osobistym, zakończonymi rozwodem. Ostatecznie autor porzucił nieudaną powieść, a świeżo nabyte doświadczenia zawarł w swym następnym dziele, powieści "Wonder Boys", wydanej ostatecznie w 1995 r. Książka odniosła sukces i została zekranizowana w 2000 r. (główne role zagrali z Michael Douglas i Tobey Maguire).

"The Amazing Adventures of Kavalier & Clay" jest trzecią powieścią Chabona i jego największym sukcesem. Otrzymał za nią Nagrodę Pulitzera.

5. Jonathan Franzen: "Korekty" (The Corrections), 2001 / polskie wydanie z 2016 r. / wyd. Sonia Draga

Powieść uhonorowana National Book Award! Znakomita społeczno-obyczajowa panorama Ameryki ostatniego półwiecza. Tragikomiczne arcydzieło o upadku rodziny w pełnych powierzchowności czasach.

Po niemal pięćdziesięciu latach w roli żony i matki Enid Lambert chce wreszcie zaznać przyjemności życia. Na nieszczęście jej mąż, Alfred, zmaga się z postępującą demencją, a dzieci, w gruncie rzeczy trójka nieszczęśliwych, skłóconych z życiem ludzi, już dawno wyfrunęły z rodzinnego gniazda.

Rozpaczliwie poszukując radości i prawdziwego szczęścia, Enid całym sercem pragnie zrealizować jedno marzenie: zebrać rodzinę w domu na ostatnie wspólne święta Bożego Narodzenia...

4. Marilynne Robinson: "Gilead" (Gilead), 2004 / polskie wydanie z 2006 r. / wyd. Sonia Draga

Wielebny John Ames, który prawie całe swoje życie spędził w miejscowości Gilead w stanie Iowa, u schyłku swojego życia postanawia napisać list do swojego niespełna siedmioletniego synka z drugiego małżeństwa. Zbiór przemyśleń i swoiste podsumowanie swojego życia chciałby zostawić swojemu potomkowi, który prawdopodobnie nie zdąży do końca poznać ojca. Ames opisuje przodków: ojca i dziadka.

Głównym wątkiem są zerwane więzi pomiędzy dziadkiem, który wyruszył do Kanzas, by walczyć z abolicjonistami i jego ojcem gorliwym pacyfistą. Napięcie między nimi, ich wzajemna miłość oraz brak zdolności do budowania mostu nad przepaścią ich poglądów jest stałym źródłem rozmyślań Amesa.

3. Hilary Mantel: "W komnatach Wolf Hall" (Wolf Hall), 2009 / polskie wydanie z 2013 r. / wyd. Sonia Draga

Anglię od katastrofy dzieli uderzenie serca. Jeśli król poniósłby niespodziewanie śmierć, nie pozostawiwszy męskiego potomka, kraj może ogarnąć wojna domowa. Henryk VIII pragnie unieważnienia dwudziestoletniego małżeństwa i Anny Boleyn. Zarówno papież, jak i cała katolicka Europa sprzeciwiają się jego pragnieniom. Dążenie monarchy do wolności sieje zniszczenie – pierwszą ofiarą pada jego dotychczasowy najbliższy doradca, kardynał Wolsey; następstwem jest wieloletnia walka pomiędzy Kościołem i Koroną.

Gdy trwa impas, na scenie pojawia się Tomasz Cromwell, osobowość sama w sobie, idealista i oportunista, znawca ludzkich dusz i charakterów i demon energii...

2. Edward P. Jones: "Znany świat" (The Known World), 2003 / polskie wydanie z 2005 roku / wyd. Sonia Draga

Ambitna, błyskotliwa opowieść, poruszająca się bezszelestnie pomiędzy przeszłością i przyszłością, zmierzająca do teraźniejszości.

Znany świat splata życia wolnych i zniewolonych Murzynów, białych i Indian, sprawiając, że głębiej poznajemy funkcjonowanie wielowymiarowego świata stworzonego przez instytucję niewolnictwa.

1. Junot Díaz: "Krótki i niezwykły żywot Oscara Wao" (The Brief Wondrous Life of Oscar Wao), 2007 / polskie wydanie z 2009 r. / wyd. Znak

Zestawienie zamyka książka pt. "Krótki i niezwykły żywot Oscara Wao" autorstwa Junota Díaza, amerykańskiego pisarza pochodzącego z Dominikany. W 2008 roku Díaz zdobył za nią Nagrodę Pulitzera dla beletrystyki.

Fukú to wyjątkowo uporczywa klątwa. Przekleństwo na twą głowę i wszystkich twych najbliższych! Chyba że uda ci się znaleźć zafę, która je z ciebie zdejmie.

Oscar jest wyjątkowym dziwakiem. Nastoletni Dominikańczyk, który mieszka w Stanach z siostrą i matką - zbyt cichy, zbyt gruby, zbyt brzydki i cudaczny, żeby istniał naprawdę. Fukú. Maniak literatury SF, gier komputerowych i Gwiezdnych wojen. Jedyny w historii Dominikany prawiczek uzależniony od seksu, który zakochuje się na zabój średnio co dziesięć minut. Fukú.

Po kolejnym zawodzie miłosnym i kolejnej próbie samobójczej matka wysyła go do babci na Dominikanę, gdzie Oscar oczywiście od razu się zakochuje. W starszej od siebie prostytutce. Fukú. Wybrance szefa policji. Fukú. I nagle historia wielopokoleniowej rodziny zaczyna się powtarzać...