Autor zdjęcia: Beata Szymańska
Zdobią mury staromiejskich kamienic od kilkudziesięciu lat. Tak przyzwyczailiśmy się do ich widoku, że stały się niewidzialne. — Jak się wie, to się widzi — mówi o olsztyńskich scraffitach ks. dr Zbigniew Czernik, historyk sztuki. Mija właśnie pół wieku od czasu powstania staromiejskich scraffitów.
Ksiądz dr Zbigniew Czernik ukończył historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Teraz jest proboszczem parafii Najświętszej Marii Panny Królowej Polski i Świętych Archaniołów Michała, Rafała i Gabriela. To dawna parafia garnizonowa. Praca magisterska księdza dotyczyła odbudowy staromiejskiego rynku w Olsztynie.
— Scraffiti wyszły przy okazji — wspomina. — Miałem dokumentację i napisałem o nich w 2009 roku artykuł na ich temat.
— Scraffiti wyszły przy okazji — wspomina. — Miałem dokumentację i napisałem o nich w 2009 roku artykuł na ich temat.
Bogato ilustrowany zdjęciami artykuł można przeczytać w internecie. Poszliśmy na starówkę i sprawdziliśmy stan obecny naściennych ozdób. Jest lepszy niż kamienic, na których je wykonano. Oglądając kamienice, spotkaliśmy Annę Szymańską, konserwatorkę dzieł sztuki z Muzeum Warmii i Mazur. Jest bratanicą Marii Szymańskiej (1928-2011), olsztyńskiej plastyczki, która zajmowała się właśnie technikami naściennymi. Anna Szymańska napisała interesujący artykuł o olsztyńskich scraffitach, który ukazał się w 2013 roku w kwartalniku „Renowacje i zabytki”.
Autorami projektów scraffitów oraz innych elementów zdobiących starówkę byli znani olsztyńscy artyści tamtej epoki: Hieronim Skurpski, Bolesław Wolski, Henryk Oszczakiewicz, Czesław Machnicki, Julian Dadlez oraz Maria i Ryszard Wachowscy. W swych pracach przedstawili przede wszystkim motywy warmińskie: kobiety i mężczyzn w strojach ludowych, motywy roślinne i zwierzęce, ale w zgeometryzowanych, nowoczesnych interpretacjach. Na murach pojawiły się też portrety wybitnych postaci związanych z regionem, takich jak. m.in. Mikołaj Kopernik, Feliks Nowowiejski. Autorem sześciu medalionów są m.in. Maria Szymańska i Henryk Oszczakiewicz.
Maria Szymańska, o czym pisze jej bratanica, wspominając prace przy staromiejskich elewacjach, opowiadała, że ekipy tynkarskie pracowały od 7 do 15, a artyści zazwyczaj wchodzili na rusztowania dopiero wieczorem.
Technologia wymagała nakładania kolejnych kolorowych tynków z przerwami — tak, żeby poprzednia warstwa częściowo stwardniała. Zdarzało się, że przygotowanie zaprawy nie była zgodne z zaleceniami twórców. Reżimu pilnował szczególnie Henryk Oszczakiewicz. Zaowocowało to trwałością dekoracji.
MZG
Komentarze (12) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Dodaj komentarz Odśwież
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez
klakier #1700920 | 37.31.*.* 29 mar 2015 10:52
Pamiętam w Delikatesach na ścianie korytarza byla ogromna praca malarska Mączkowskiego i ska. przedstawiajaca bajkowy statek z załogą i pasażerami , w koktajlu i krowie (sklep spoż. obecnie bank), też były prace olsztyńskich plastyków szkoda ,że zostały zamalowane ,może będzie można je kiedyś odzyskać .
Ocena komentarza: warty uwagi (15) !
odpowiedz na ten komentarz
Henio #1700927 | 37.7.*.* 29 mar 2015 10:59
Po działaniach wandala arbuza już nic w Olsztynie nie będzie takie same. On wstaje rano z okrzykiem - co by tu jeszcze rozpier..... olsztyniakom ?!
Ocena komentarza: warty uwagi (2) !
odpowiedz na ten komentarz
pokaż odpowiedzi (2)
miłośnik starówki #1701000 | 83.9.*.* 29 mar 2015 12:43
starówka olsztyńska jest szaro-bura zapyziała elewacje zaniedbane , przykro patrzeć do tego w zaułkach brud i smród. Tylu bezrobotnych i nie można nikogo zmusic do estetyzcji. za to jak pięknę sa dzielnice willowe nowobgackich
Ocena komentarza: warty uwagi (3) !
odpowiedz na ten komentarz
pokaż odpowiedzi (2)
alabaster #1701039 | 81.190.*.* 29 mar 2015 13:52
Koniecznie trzeba chronić i profesjonalnie odnawiać sgraffita na kamienicach Starego Miasta i nie pozostawiać tego wyłącznie właścicielom, to jest, jakby nie patrzeć nasze / wszystkich/ dziedzictwo i należy je zachować. To może być unikalna kulturalna super atrakcja dla turystów. Nie spaskudźcie tego. Nie mamy już wielu takich atutów. A stan techniczny budynków na Starym Mieście każdy widzi jaki jest, nie trzeba być inżynierem budownictwa. Nie zostawiajcie remontów wyłącznie na barkach Wspólnot mieszkaniowych. W innych miastach proponują odpowiednie programy, znajdują dogodne dofinansowania.
Ocena komentarza: warty uwagi (4) !
odpowiedz na ten komentarz
pokaż odpowiedzi (1)
Tom Dee #1701124 | 88.156.*.* 29 mar 2015 16:26
A czy czasami jeden taki długowłosy Izraelczyk nie zwykł mawiać, że sprawy państwowe są mocno i wyraźnie oddzielone od wyznaniowych ? Czy mi może się coś w trakcie czytania Nowego Testamentu pokręciło ?
Ocena komentarza: poniżej poziomu (-2) !
odpowiedz na ten komentarz
pokaż odpowiedzi (1)
Tom Dee #1701127 | 88.156.*.* 29 mar 2015 16:29
"Things will never be the same" - by Roxette
Ocena komentarza: warty uwagi (2) !
odpowiedz na ten komentarz